ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ" ΤΗΣ 10 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 1996

 Η ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ" ΤΗΣ ΤΕΤΑΡΤΗΣ 10 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 1996

ΠΤΥΧΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑΣ

ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Ο ΛΗΣΜΟΝΗΜΕΝΟΣ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΤΟΥ 781 ΛΟΧΟΥ ΓΕΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
ΑΠΕΤΕΛΕΣΕ ΤΗ ΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Υ.ΕΝ.Ε.Δ.

Ένα επιμελώς λησμονημένο κομμάτι της ιστορίας του ραδιοφώνου στην Ελλάδα, απεκάλυψε αφιέρωμα της εφημερίδας "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", στο οποίο αναφέρεται ότι το 1948, στα χρόνια του Εμφυλίου πολέμου, μία ομάδα ερασιτεχνών οδηγών του 781 Λόχου Γενικών Μεταφορών, με την έγκριση του Διοικητή τους δημιούργησαν τον πρώτο μη δημόσιο ραδιοφωνικό σταθμό.

Όλα άρχισαν όταν ο τότε Στρατιώτης Διαμαντής Πετρίτσης και οι συνάδελφοί του, άρχισαν να βάζουν δίσκους ελαφράς μουσικής που μεταδίδονταν από τα μεγάφωνα του Στρατοπέδου, για να σπάει η μονοτονία και για να διασκεδάζουν οι στρατιώτες. Ακροατές της μουσικής δεν ήταν μόνο όσοι βρίσκονταν μέσα στο Στρατόπεδο, αλλά και οι ασθενείς που νοσηλεύονταν στο "Σωτηρία" οι οποίοι με χωνιά έστελναν τις παραγγελίες τους. Επειδή όμως η μουσική αντηχούσε κακόηχα, η ομάδα των Στρατιωτών προθυμοποιήθηκε να εγκαταστήσει έναν πομπό στα στρατιωτικά κτίρια που στεγάσθηκε αργότερα η Υπηρεσία Ενημέρωσης Ενόπλων Δυνάμεων (Υ.ΕΝ.Ε.Δ).

 Ο ΑΝΧΗΣ (ΕΜ) κύριος Αυγέρης έδωσε την άδειά του και ο τεχνικός Γιώργος Γιαπάτας έβαλε το μεράκι του για να κατασκευασθεί ο πρώτος πομπός, που κόστισε 1.500 δραχμές, χρήματα τα οποία κατέβαλαν οι Στρατιώτες. Λίγες ημέρες αργότερα από τα βραχέα κύματα ακούσθηκε η πρώτη εκφώνηση: "Εδώ! 781 Λόχος Γενικών Μεταφορών."

Αυτή ήταν η αρχή του σταθμού, ο οποίος όπως υποστήριζε ο δημιουργός του, Διαμαντής Πετρίτσης μόλις γεννήθηκε άρχισε να κάνει θαύματα. Λίγες ημέρες μετά την πρώτη εκπομπή, ο Ραδιοφωνικός Σταθμός του 781 Λόχου Γενικών Μεταφορών άρχισε να λαμβάνει γράμματα από Έλληνες της Αιγύπτου, της Κωνσταντινούπολης, την Κύπρο καθώς κι από ναυτικούς που ταξίδευαν στα πελάγη. Οι ακροατές με συγκίνηση έγραφαν ότι άκουγαν τον σταθμό και ζητούσαν τα τραγούδια της προτίμησής τους. Κίνηση η οποία ήταν απίστευτη για το επίσημο ραδιόφωνο του Ε.Ι.Ρ.

Η μεγάλη απόφαση πάρθηκε σύντομα. Οι Στρατιώτες Διαμαντής Πετρίτσης και Γρηγόρης Λαζαρίδης δημιούργησαν επισήμως τον πρώτο ραδιοφωνικό σταθμό Ενόπλων Δυνάμεων. Ανάμεσά τους, ο συστρατιώτης τους Γιώργος Δράκος (της ΙΖΟΛΑ) τους βοήθησε να αποκτήσουν και να εγκαταστήσουν έναν μεγάλο πομπό των 1500 κιλοβάτ. Ήταν το πρώτο ελεύθερο ραδιόφωνο που θέλησε να σπάσει το μονοπώλιο του τότε Ε.Ι.Ρ.

"Πιάσαμε τον σφυγμό του λαού" θα πει πολλά χρόνια αργότερα στην δημοσιογράφο Μάρω Νικολοπούλου της ΕΡΑ 2, ο Δ.Πετρίτσης. Οι Στρατιώτες απαντούσαν στις επιστολές των ακροατών, έκαναν πρωτότυπες εκπομπές και μετέδιδαν λαϊκή μουσική. Ο Βασίλης Τσιτσάνης από την ραδιοσυχνότητα του 781 Λόχου Γενικών Μεταφορών έπαιξε ζωντανά και για πρώτη φορά, την "Συννεφιασμένη Κυριακή". Το "αντίπαλο" ΕΙΡ απαντώντας άρχισε να μεταδίδει λαϊκά τραγούδια, παρότι οι συνεργάτες του το θεωρούσαν "αποδιοπομπαίο τράγο".

 Άλλες σημαντικές παρουσίες που επισκέφθηκαν τον ραδιοσταθμό ήταν η Μαρίκα Νίνου, ο Γιάννης Παπαϊωάννου, ο Γιώργος Μητσάκης, η Σωτηρία Μπέλλου, ο Μανώλης Χιώτης, η Μαίρη Λίντα και άλλοι καλλιτέχνες που αγαπούσε το κοινό. Ο ραδιοφωνικός σταθμός του 781 Λόχου Γενικών Μεταφορών γινόταν διαρκώς λαοφιλέστερος, οι καλλιτέχνες έπαιζαν και τραγουδούσαν δωρεάν, εκτός από τον Σκαλκώτα στον οποίο έδιναν οικειοθελώς 200 δραχμές.

Στο μεταξύ προσελήφθησαν με αυστηρότατο διαγωνισμό οι πρώτοι εκφωνητές του Ραδιοφωνικού Σταθμού. Ανάμεσα στους διαγωνιζόμενους ήταν και η Πιπίτσα Παϊσίου, την οποία το κοινό ονόμασε "βελούδινη φωνή".Από το 1948 έως το 1950 που διατηρήθηκε ο ραδιοσταθμός, πέρασαν προσωπικότητες όπως ο Νίκος Γούναρης, ο Τώνης Μαρούδας, η Έλσα Λάμπρου, το "Τρίο Κιτάρα", η Νάντια Κωνσταντοπούλου και άλλοι. Παράλληλα ο Γιώργος Καρακαντάς επιμελείτο την μετάδοση οπερεττών κυρίως ελληνικών και μελοδράματος με την συμμετοχή καλλιτεχνών από την Εθνική Λυρική Σκηνή.

Για να καλυφθούν τα έξοδα μεταδόσεως και οι μισθοί των υπαλλήλων, οι Στρατιώτες του Ραδιοφωνικού Σταθμού αναμετέδιδαν προγράμματα από διάφορα νυκτερινά κέντρα και μετέδιδε αποκλειστικά τις νέες κυκλοφορίες των δισκογραφικών εταιρειών Odeon και Columbia. Εκπομπές του ίδιου ύφους διατήρησε αργότερα η ΥΕΝΕΔ και η ραδιοφωνία της ΕΡΤ 2 μέχρι την ίδρυση των πρώτων ιδιωτικών ραδιοφωνικών σταθμών το 1987!

Στα τέλη του 1950, το Γενικό Επιτελείο διέταξε να κλείσει ο Ραδιοφωνικός Σταθμός του 781 Λόχου Γενικών Μεταφορών, παρά τις διαμαρτυρίες του κοινού και του Τύπου! "Συνεχώς αντιμετωπίζαμε εμπόδια. Παρά την αγάπη του κοινού ο σταθμός μας δεν μπορούσε να σωθεί από τις σκοπιμότητες" θα εξομολογηθεί ο Διαμαντής Πετρίτσης.

Ιστορίες σαν κι αυτήν του Ραδιοφωνικού Σταθμού του 781 Λόχου Γενικών Μεταφορών, έχουν ζήσει οι Στρατιώτες και οι Αξιωματικοί που έστησαν την ΥΕΝΕΔ, τους περιφερειακούς ραδιοφωνικούς σταθμούς της Υπηρεσίας και το δίκτυό της. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι χάρη στο μεράκι κάποιων Στρατιωτών και στην πρωτοβουλία κάποιων προοδευτικών Αξιωματικών, δημιουργήθηκε το πρώτο ραδιοφωνικό και τηλεοπτικό στούντιο στη Θεσσαλονίκη (τις ίδιες εγκαταστάσεις χρησιμοποιεί σήμερα η ΕΡΤ3).

Συνήθως όταν μιλούμε για την ιστορία των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας αναπολούμε το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας, ίσως επειδή λειτούργησε επαγγελματικά ως επίσημο μέσο. Κανείς δεν κατάφερε όμως να βάλει την προσωπική του φροντίδα, να αισθανθεί σαν δικό του το μέσον και να εργασθεί με μεράκι. Έτσι δούλεψαν οι άνθρωποι της ΥΕΝΕΔ, οι οποίοι σήμερα συνεχίζουν το λειτούργημά τους τόσο στον τυπικό απόγονο του Ραδιοφωνικού Σταθμού του 781 Λόχου Γενικών Μεταφορών, την ραδιοφωνία της Ε.ΡΑ4 (Σπορ) και την ΕΤ2, όσο και στα ιδιωτικά ΜΜΕ πλέον.

Καλό θα είναι όταν κάποιος θα ανατρέχει στο παρελθόν να γνωρίζει κι αυτά τα γεγονότα, γιατί αποτελούν το ανθρώπινο μέρος της ιστορίας κι όχι παρενθέσεις που κρύβουν ιδιωτικά συμφέροντα. Άλλωστε αυτή είναι μια ακόμα απόδειξη του κοινωνικού έργου του Στρατού και της στενής του σχέσης με τον λαό.