Η αυταρχική πολιτική του πρίγκιπα Γεωργίου, ως ύπατου αρμοστή της Κρήτης, προκάλεσε τη δυσαρέσκεια πολλών, με αποτέλεσμα τη δημιουργία αντιπολιτευτικής μερίδας με επικεφαλής τον Ελευθέριο Βενιζέλο, οι οποίοι ζητούσαν τη μεταβολή του Συντάγματος της Κρητικής Πολιτείας.
Στις 10 Μαρτίου 1905, ο Βενιζέλος ήρθε σε ρήξη με τον ύπατο αρμοστή, κηρύττοντας ένοπλο επαναστατικό κίνημα στο χωριό Θέρισο Χανίων. Βασικά αιτήματα της εξέγερσης αυτής συνιστούσαν η προώθηση της ενωτικής λύσης, η άμεση αντικατάσταση του ύπατου αρμοστή και η ριζική μεταβολή των όρων της εσωτερικής διακυβέρνησης. Η αντίδραση του Πρίγκιπα στόχευε στη διάλυση των επαναστατών, χωρίς, όμως, να επιφέρει ουσιαστικό αποτέλεσμα. Ο Βενιζέλος, με τους στενούς συνεργάτες του, Κωνσταντίνο Μάνο και Κωνσταντίνο Φούμη, συγκέντρωσαν υποστηρικτές, οι
οποίοι δημιούργησαν κύματα συμπαράστασης σε διάφορες περιοχές του νησιού, αγνοώντας το τελεσίγραφο του Πρίγκιπα να διαλυθούν. Η επανάσταση κατέληξε σε μία σειρά στρατιωτικών συγκρούσεων, παρά την επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων για διατήρηση ειρήνης στην περιοχή.
Η υποκατάσταση του ύπατου αρμοστή από το συλλογικό σώμα των τεσσάρων προξένων σε νευραλγικές λειτουργικές αρμοδιότητες ενίσχυε τις προϋποθέσεις για την ανάληψη ενός άμεσου διαλόγου ανάμεσα στην επαναστατική ηγεσία και στις Δυνάμεις. Μετά από διαπραγματεύσεις, η συνάντηση Βενιζέλου και προξένων, στις 15 Νοεμβρίου στην Αγία Μονή, επιβεβαίωσε τη συμφωνία και κατέστησε δυνατό τον τερματισμό του κινήματος. Στο διάστημα που ακολούθησε, ο βασιλιάς Γεώργιος, με απόφαση των Δυνάμεων, απέκτησε το δικαίωμα διορισμού του ύπατου αρμοστή της
Μεγαλονήσου και, ως εκ τούτου, αντικατέστησε τον πρίγκιπα Γεώργιο με τον Αλέξανδρο Ζαΐμη, πολιτικό ηγέτη, έμπειρο και μετριοπαθή.
Η επανάσταση του Θερίσου θεωρείται μία από τις πιο σημαντικές στηνιστορία της Κρήτης, θέτοντας, ουσιαστικά, τις προϋποθέσεις για τη μετέπειτα ένωση με την Ελλάδα και αναδεικνύοντας, ταυτόχρονα, την ηγετική προσωπικότητα του Ελευθέριου Βενιζέλου.
#ΕλληνικόςΣτρατός, #HellenicArmy